Bilgisayar Sorunları ve Çözümleri-11

116)Nedir Bu Registry ?
Ancak arada sırada verdiğiniz püf noktalarında geçen REGISTRY olayına kafam takıldı benim. Nedir bu REGISTRY? Ne işe yarar? Nasıl bir sistematiği vardır. Bu konuda detaya fazla kaçmadan bizim anlayacağımız dilde biraz bilgi verir misiniz? Bunun ben ve benim gibi bilgisayar kullanıcılarının oldukça yararlanacağı bir yazı olacağına eminim.
Registry, Windows 98'in bütün ayarlarının tutulduğu bir veri tabanıdır. Bu veri tabanındaki bilgiler bilgisayarınızın WINDOWS klasöründeki iki gizli dosya içinde tutulur. Dosya isimleri USER.DAT ve SYSTEM.DAT oluyor. Windows Türkçesinde adına "sistem kaydı" adı verilen REGISTRY'nin hiyerarşik bir yapısı vardır. Bu yapı bilgisayarınızın klasör şeklindeki ağaç yapısına benzer. REGISTRY editörünün penceresinde görülen her dal bir klasör simgesi ile gösterilir.
Bilgisayarınızın REGISTRY ayarlarını yapabileceğiniz REGISTRY editörünü BAŞLAT menüsünden ÇALIŞTIR komutunu çalıştırıp ekrana gelecek olan diyalog kutusunda REGEDIT yazıp ENTER tuşuna basarak ekrana getirebilirsiniz.
REGISTRY editöründeki her dala *** (ANAHTAR) adı veriliyor. Her anahtarın altında alt-anahtarlar ve değerler yer alabiliyor. Bu alt anahtarların altında da başka alt anahtarlar ve değerler bulunabilir. Bu değerler üç çeşittir. STRING (dize değeri), BINARY (ikili değer) ve DWORD (bunun Türkçe'si yok) olabilirler. Bu değerler kullanım amacına göre değişiklikler gösterebilirler.
Açınca göreceksiniz, REGISTRY editöründe at ana dal bulunuyor. Her dal, sistem kaydındaki bilgileri gruplamak için kullanılıyor. Bu ana dalları açıklayalım:
l H***_CLASSES_ROOT - Bu dalda dosya türleri ve OLE (object linking and embedding - nesne bağlama ve gömme) hakkındaki bilgiler saklanır. OLE sistemini kullanan uygulamalar bilgileri bu dalın alt dallarında alabilirler.
l H***_CURRENT_USER - Birazdan değineceğimiz H***_USERS bölümünün, o anki aktif kullanıcı için ayrılmış ve ayarlanmış olan değerlerine buradan erişebilirsiniz.
l H***_LOCAL_MACHINE - Bilgisayarınızda kurulu durumda bulunan bütün yazılım ve donanım bileşenlerinin bilgileri ve ayarları bu bölümde tutuluyor. Birden fazla donanım profili programlayabileceğiniz için o an aktif olan donanım ve yazılım ayarları H***_CURRENT_CONFIG bölümünde gösterilirler.
l H***_USERS - Bilgisayarın bütün kayıtlı kullanıcılarının özelleştirilmiş ayarları (renkler, denetim masası ayarları vs...) bu bölümde kayıtlıdır. Windows 98 çoklu kullanıcı tarafından özelleştirilme seçeneğine sahiptir ancak genelde DEFAULT adında tek bir kullanıcıdan söz edilir bu bölümde. O anda bilgisayarı kullanmakta olan kullanıcının özel ayarları H***_CURRENT_USER bölümünde gösterilir.
l H***_CURRENT_CONFIG - H***_LOCAL_MACHINE dalının o anda aktif olarak kullanılmakta olan donanım ve yazılım ayarlarına gitmek için bu daldan yola çıkabilirsiniz.
l H***_DYN_DATA - H***_LOCAL_MACHINE dalında Windows 98'in dinamik olarak değişebilen tak ve kullan (Plug-&-Play) ayarlarının ve değerlerinin gösterildiği bölüme ulaşmak için kullanılır.
Daha önceden de belirttiğimiz gibi, Kayıt Düzenleyicisi (Registry Editor) yani REGEDIT.EXE Windows 98'in bütün REGISTRY ayarlarını görüntüleme, silme veya değiştirme seçeneği vermektedir. Kayıt düzenleyicisini açtığınızda aynen eski Windows 3.x'lerdeki dosya yöneticisi veya yeni Windows'lardaki Windows Gezgini uygulamasında olduğu gibi dikine ikiye bölünmüş bir uygulama penceresi ile karşılaşırsınız. Sol tarafta ağaç yapısı ve klasörler, sağ taraftaki bölümde ise o anda seçili durumda olan klasörün içinde yer alan değerler listelenir.
Herhangi bir dalı genişletmek alt dallarını görüntülemek için sol tarafındaki minik + işaretine tıklamanız veya o dal seçili durumda iken sağ ok tuşuna basmanız yeterlidir. Herhangi bir anahtarın içindeki değerleri görüntülemek için ilgili anahtarın klasör simgesine bir kere tıklamanız yeterlidir. Düzen (EDIT) menüsünden Yeni (NEW) komutunu çalıştırarak bir anahtarın altına değer ekleyebilirsiniz. Aynı komutu kullanarak yeni bir anahtar da ekleyebilirsiniz. Aynı dosya yöneticisinin veya Windows gezgininin sistemini kullanarak anahtar veya değerlerin isimlerini de değiştirebilirsiniz. Herhangi bir değerin içeriğini değiştirmek için de üzerine çift tıklamanız ve ekrana gelecek olan diyalog kutusu içerisinde yeni değeri girip ENTER tuşuna basmanız yeterlidir.
KÜÇÜK BİR DENEME
Şimdi küçük bir deneme yapalım, örneğin sık sık sorulan bir sorunun cevabını verelim. Mesele şu: Pek çok kullanıcı bilgisayarlarındaki BMP formatındaki görüntü dosyaların simgelerinin asıl görüntünün küçük bir simgesi şeklinde görüntülenmesini istiyorlar. Bunun için minik bir REGISTRY ayarı yapmak yeterli. Aşağıdaki adımları takip edip REGISTRY ayarlarını değiştirerek bunu mümkün kılabilirsiniz:
1. BAŞLAT menüsünden ÇALIŞTIR komutunu çalıştırın. Ekrana gelecek olan diyalog kutusunda REGEDIT yazıp ENTER tuşuna basın. Kısa bir süre sonra REGISTRY editörü ekrana gelecektir.
2. Ekranın sol tarafındaki listede H***_CLASSES_ROOT değerini bulun, onun solundaki + işaretine tıklayın. Bunu yaptığınızda listenin açılıp aşağıya doğru uzadığını göreceksiniz. Bu liste harf sırasına göredir. Aşağıya doğru kayarak Paint.Picture anahtarına gelin, onun da sol tarafındaki + işaretine tıklayın. Liste yine açılacak. Buradan DefaultIcon bölümüne gelin ve üzerine tıklayın. Ekranda aşağıdaki gibi bir görüntü ile karşılaşmanız gerekli.
3. Sağ taraftaki DEFAULT değerinin üzerine çift tıklayın. Ekrana gelecek olan diyalog kutusuna %1 değerini girin. TAMAM düğmesine basın.
4. REGISTRY editörünü kapatın, Windows 98'i kapatıp açın. İçinde BMP dosyası olan herhangi bir klasörü açtığızda bu BMP dosyasının içeriğinin simge şeklinde göründüğüne şahit olacaksınız.
İşte böylece REGISTRY ayarlarının nasıl yapılacağına da değinmiş olduk. Şimdi önemli bir not düşelim. REGISTRY ayarları bazen karmaşık olabilir, ilk denemelerinizde hatalı işlemler yapıp istenmeyen değerleri değiştirebilirsiniz. Bu yüzden ileride mutsuz anlar yaşamamak için değiştirmeden önceki REGISTRY ayarlarını yedeklemenizde sonsuz faide görüyorum. Bunun için geliştirilmiş yazılımlar var. Bu ay Çözümler köşemizde küçük bir kutu içerisinde gördüğünüz REGISTRY BACKUP yardımcı programını kullanarak bu yedekleme işine kökten bir çözüm getirebilirsiniz.

117)Windows kurduktan sonra bilgisayarımın C: sabit diskinin ROOT klasöründe bir ton dosya oluşuyor. bunlar herhalde gereklidir deyip silmiyoruz doğal olarak. Ancak bu dosyaların ne işe yaradıklarını bir anlatsanız ve bizleri aydınlatsanız çok mutlu olacağız
l AUTOEXEC.BAT - Eski DOS zamanında da olduğu gibi bilgisayar açılırken otomatik olarak yüklenecek olan dosyaların ve ayar komutlarının bulunduğu yığın dosyası. İşletim sisteminin 32-bit'lik kısmı yüklenmeden önce yapılacak olan işlemler burada kayıtlıdırlar.
l AUTOEXEC.DOS - Yukarıdaki dosyanın bir önceki yedeği. Bu yedek, Windows veya 98 yüklenmeden önceki işletim sisteminin ayarlarını içerir. Açılışta DOS'a boot edilirken bu dosyadaki ayarlar kullanılırlar.
l BOOTLOG.PRV - Bir önceki Windows açılışında kaydı tutulan işlemleri içeren metin dosyası. Bir önceki Windows açılışı sırasında yapılan bütün işlemler burada kayıt altına alınırlar. Kayıtlı bir boot işlemi istediğinizde veya Windows 98 otomatik olarak böyle bir işlem başlattığında bir önceki BOOTLOG.TXT dosyasının adı BOOTLOG.PRV olarak değiştirilir ve yeni bir BOOTLOG.TXT dosyası yaratılır. Windows'un çalışması ile pek ilgili değildir ve silebilirsiniz.
l BOOTLOG.TXT - Windows'un o anki açılışında yapılan işlemlerin kaydı. İstek üzerine yaratılabilir, veya Windows bir önceki boot işleminin başarısız olduğunu saptarsa otomatik olarak yaratır. Silebilirsiniz.
l COMMAND.COM - Windows komut satırı işleyicisi. DOS komut satırından işletilebilen komutları içerir. Sakın silmeyin.
l COMMAND.DOS - Bir önceki işletim sisteminin COMMAND.COM dosyasını yedeği. Açılışta DOS'a boot etmek isterseniz kullanılır.
l CONFIG.DOS - Bir önceki MS-DOS işletim sisteminin CONFIG.SYS dosyası. Açılışta DOS'a boot etmek isterseniz kullanılır.
l CONFIG.SYS - Windows'un aktif CONFIG.SYS dosyası. Windows açılışı sırasında real-mode 16 bit sürücülerini ve ayarlarını belirtmek için kullanılır.
l CVT.LOG - Drive Converter

118)OTOMATİK ARAÇ ÇUBUKLARI
Windows masa üstlerinde bir çok simgeniz kol geziyor ve ekranda düzensiz bir görünüm arz ediyorlarsa, bu görüntüyü biraz daha derli toplu hale getirmek için Windows 98 ile birlikte gelen klasörlerden otomatik araç çubuğu yaratma seçeneğini kullanarak bilgisayarınızın masa üstüne biraz bahar temizliği yapabilirsiniz. Bunun için bütün yapacağınız masaüstünde herhangi bir klasör yaratmak ve bu klasörün içerisine sık kullanmakta olduğunuz kısayolları ve dosyaları tıkıştırmak. Daha sonra bu klasörü fare ile sürükleyip ekranın sağ veya üst sınırlarından bir yere getirip bırakınca (sol ve alta da bırakabilirsiniz ama burada kullanışlı durmuyorlar) bu klasörün içeriğinin otomatik olarak bir araç çubuğuna dönderilmiş olacağını göreceksiniz.
Bu araç çubuğunun üzerine sağ fare düğmesi ile tıklayıp ekrana getirebileceğiniz menüden araç çubuğunun bazı özelliklerini (örneğin otomatik gizleme, küçük simgeler gösterme, hep üstte kalma gibi) kendi kafanıza göre ayarlayabilirsiniz

119)DOSYALAR OTOMATİK SİLİNSİN
Eğer kendinize güveniyor ve herhangi bir dosya veya klasörü silmek istediğinizde Windows 98'in herhangi bir onaylama diyalog kutusu ekrana getirmeden dosyaları langırt diye silmesini istiyorsanız bütün yapacağınız Windows 98 masaüstündeki çöp tenekesi simgesine sağ fare düğmesi ile tıklamak ve ekrana gelecek olan menüden ÖZELLİKLER komutunu çalıştırmak. Ekrana gelecek olan diyalog kutusunda DISPLAY DELETE CONFIRMATION DIALOG BOX (silme onay iletişim kutusunu göster) seçeneğini pasif hale getirin ve TAMAM düğmesine basarak diyalog kutusunu kapatın. Bundan böyle bir dosya veya dosyalar veya klasör veya klasörleri seçili duruma getirip klavyeden DEL tuşuna bastığınızda size sorgu sual sorulmadan dosya veya klasörlerin otomatik olarak geri dönüşüm kutusuna postalandığına şahit olacaksınız.

120)Şu anda Windows kullanıyorum. Ancak bazı eski Windows 3.1 programlarım var ve bunları da yeni sistemimde kullanmam gerekiyor. Ancak bu programların çoğu eski zamanda kaldığı için bazılarının kurulum programları bulunmuyor, bu yüzden sadece eski yedeklerden geriye kopyalayınca çalışabiliyor. Kurulum programı olanların da bazıları programı çalıştıracak bir kısayolu Başlat menüsüne eklemiyor. Bu programları diğer Windows programları gibi Başlat menüsüne eklemek için ne yapmalıyım?
İyi bir noktaya parmak bastınız. Çoğu yeni programın kurulum rutinleri kurulum işlemini yaptıktan sonra Başlat menüsünden bir grup açıyor ve programı çalıştıracak bir kısayolu bu gruba ekliyor. Ancak eski programlarda bu tür bir şey söz konusu değil. Bu yüzden herhangi bir programı sabit diskinize kopyaladıktan sonra programı Başlat menüsünden çalıştıracak bir kısayol oluşturmak için aşağıdaki adımları takip edin:
1. BAŞLAT menüsüne sağ fare düğmesi ile tıklayın ve ARAŞTIR komutunu çalıştırın. Ekrana gelecek olan Windows gezgini penceresinin içinde START MENU klasörünü göreceksiniz. Başlat menüsü de sabit diskinizde aynen bir klasör gibi durur, sadece içeriği BAŞLAT menüsünde görüntülenir.
2. Windows Gezgininin içerisinde sağ tarafta PROGRAMLAR üzerine çift tıklayın.
3. Sağdaki boş alana sağ fare düğmesi ile tıklayın ve YENİ * KLASÖR komutunu çalıştırın.
4. Oluşturulacak olan yeni klasör aynı zamanda yeni programınızın içinde yer alacağı menü grubunun adını da gösterecektir. Bu yüzden program grubunun adını uygun seçin.
5. Klasörü adlandırdıktan sonra üzerine çift tıklayın ve içine girin.
6. Sağdaki boş alanda sağ fare düğmesine basın ve YENİ * KISAYOL komutunu çalıştırın.
7. Ekrana gelecek olan diyalog kutusu içerisinde ARAŞTIR düğmesine basın. Açılacak olan diyalog kutusunu kullanarak programın EXE dosyasını bulun ve üzerine çift tıklayın.
8. Programı seçtikten sonra İLERİ düğmesine basın. Bundan sonraki adımda programın BAŞLAT menüsünde çalıştırılacak olan menü öğesinin adını belirleyin. Uzun bir isim kullanabilirsiniz.
9. SON düğmesine basın ve Windows gezginini kapatın.
Bundan sonra BAŞLAT menüsünü açın ve Programlar kısmına gelin. Burada yeni menü öğenizin ve kısayolunuzun kuzu kuzu sizi beklemekte olduğunu göreceksiniz. aynı yöntemi uygulayarak diğereski Windows programlarınızı da Başlat menüsüne dahil edebilirsin